గత పదేళ్లలో భారత్ ప్రపంచంలో ఐదో అతిపెద్ద ఆర్థిక శక్తిగా ఎదిగింది. రాబోయే ఐదేళ్లలో మూడో స్థానంలో నిలవడం లక్ష్యమని బీజేపీ నేతలు పలుమార్లు స్పష్టంచేశారు. 2024 ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో కూడా దీనికి ప్రాధాన్యం ఇచ్చారు. ఐదో స్థానానికి చేరడం నిజమే అయినా, మూడో స్థానానికి చేరుకోవడం అంత సులభం కాదు. ఎందుకంటే ఆర్థిక వృద్ధితో పాటు అప్పులు కూడా భారీగా పెరుగుతున్నాయి.
కంప్ట్రోలర్ అండ్ ఆడిటర్ జనరల్ (CAG) తాజా నివేదిక ప్రకారం, 2013–14లో 28 రాష్ట్రాల మొత్తం అప్పు 17.57 లక్షల కోట్లుగా ఉండగా, 2022–23 నాటికి అది 59.60 లక్షల కోట్లకు చేరింది. అంటే 3.3 రెట్లు పెరిగింది. దీని ప్రభావంతో స్థూల రాష్ట్ర ఉత్పత్తి (GSDP)లో అప్పుల శాతం 16.66 నుంచి 23 శాతానికి పెరిగింది. ప్రస్తుతం ఇది దేశ జీడీపీ 22.17 శాతానికి సమానమైన 268.9 లక్షల కోట్ల భారంగా మారింది. ఈ ధోరణి భవిష్యత్ పెట్టుబడులకు ఆటంకం కలిగిస్తూ, ఆర్థిక వృద్ధి పునాదులను దెబ్బతీస్తోంది.
Also Read : ఫ్యామిలీని టచ్ చేసిన లిక్కర్ స్కామ్ విచారణ..?
రాష్ట్రాల వారీగా అప్పుల స్థాయిల్లో విపరీత తేడాలు కనిపిస్తున్నాయి. 2023 చివరి నాటికి పంజాబ్ 40.35% GSDPతో అగ్రస్థానంలో ఉండగా, నాగాలాండ్ 37.15%, పశ్చిమ బెంగాల్ 33.70%తో ఉన్నాయి. మరోవైపు బీజేపీ పాలిత గుజరాత్ 16.37%, మహారాష్ట్ర 14.64% వద్ద నిలిచాయి. ఒడిశా మాత్రం కేవలం 8.45% అప్పుతో కనీస స్థాయిలో ఉంది. మొత్తంగా ఎనిమిది రాష్ట్రాలు 30% మించి అప్పులు తీసుకొని ఆర్థిక ఒత్తిడిలో ఉన్నాయి. ఈ అసమానతలు రాష్ట్రాల పాలనా విధానాలు, ఆదాయ వనరుల లోటుపాట్లను ప్రతిబింబిస్తున్నాయి.
అంతేకాదు, ఆంధ్రప్రదేశ్, పంజాబ్, పశ్చిమ బెంగాల్, కేరళ, బీహార్, తమిళనాడు సహా 11 రాష్ట్రాలు 2023లో ఆర్థిక నియమాలను ఉల్లంఘించి రోజువారీ ఖర్చుల కోసం కూడా రుణాలను సేకరించాయి. పెట్టుబడులకే పరిమితం కావలసిన రుణాలను ఈ రాష్ట్రాలు బాండ్లు, ట్రెజరీ బిల్లులు, బ్యాంకు రుణాలు, ఆర్‌బీఐ అడ్వాన్సులు, ఎల్‌ఐసీ, నాబార్డ్ వంటి వనరుల ద్వారా పొందాయి. ఇది రాష్ట్రాల ఆర్థిక స్వాతంత్య్రాన్ని తగ్గిస్తూ, దీర్ఘకాలిక స్థిరత్వానికి ముప్పుగా మారుతోంది.
Also Read : యువతకు శాపంగా ఊబకాయం.. తక్కువ అంచనా వేస్తే అంతే..!
మొత్తం మీద, కాగ్ నివేదిక మోడీ పాలనలో రాష్ట్రాల అప్పుల భారాన్ని బహిర్గతం చేసింది. ఆర్థిక సమతుల్యత లోపాన్ని స్పష్టంగా చూపించింది. ఈ పరిణామాలు కేంద్ర–రాష్ట్ర సంబంధాల్లోని ఉద్రిక్తతలను, ఆదాయ పంపిణీ సమస్యలను గుర్తుచేస్తున్నాయి. అప్పుల నిర్వహణపై సరైన దృష్టి పెట్టకపోతే, దేశ ఆర్థిక వృద్ధి మందగించే ప్రమాదం ఎక్కువ.
